ddd
GRAFIEK IN ANTWERPEN
Antwerpen, als locatie van het eerste museum in de stad dat uitsluitend gewijd is aan grafiek, is bewust gekozen. De stad is immers niet alleen een knooppunt in de noord-zuid as, het is ook een hedendaags centrum van cultuur. Voorts is er sinds eeuwen in Antwerpen een traditie van prentkunst. Hiervan getuigen kunstenaars als Pieter Breugel de Oude en zijn nazaten, maar ook de drukkers Christoffel Plantijn en Jan Moretus. De prentkunst gaf de mogelijkheid om met kunst een boodschap over te brengen, al of niet met een kritische ondertoon. De uitgebreide en unieke collectie van Museum De Reede omvat in het bijzonder werk van drie meesters in grafische kunst:
Francisco Goya, Félicien Rops en Edvard Munch.
DE COLLECTIE
De collectie bestaat uit werken op papier: litho’s, gravures, etsen, houtdrukken en tekeningen van meer dan 87 kunstenaars uit zeven landen op drie continenten en overspant vijf eeuwen van de 17e tot en met de 21e. Kern van de collectie zijn een 240tal werken van drie van de grootste graveurs allertijden. Drie kunstenaars die elk de mens als doelwit hebben. Francisco Goya en Félicien Rops de medemens, de maatschappij ontledend, Edvard Munch zichzelf, binnenste buiten kerend.
Francisco Goya
Het unieke, dat Goya Goya maakt, is niet dat hij als ‘vader van de moderne kunst’ beschouwd wordt. Voorloper van alle latere stromingen, van de romantische school tot het cubisme. Wat hem onderscheidt is zijn kritiek op de veranderende wereld waarin hij leeft, van de 18e naar de 19e eeuw. Met zijn grafische kunst beoogde hij een groot publiek te bereiken. Om een spiegel voor te houden, niet om te vermaken. Dat veel werk pas gedrukt werd lang na zijn dood, onderstreept de tijdloosheid van zijn scheppingskracht.
Félicien Rops
Om Rops neer te zetten in ‘één penseelstreek’ is onmogelijk. Hiervoor is hij te multi-dimensionaal. Als het dan toch moet, ‘een man, niet bang te leven’. Zijn zelf bedacht motto “Aultre ne veulx estre” – “ik wil geen ander zijn” somt het op. Zijn oprechtheid als kunstenaar, zijn eigenheid, door alles heen, is wat de mens Rops doen uitsteken boven uniformiteit en conventie. Compromis of politieke correctheid bestonden voor hem niet. Dat straalt door in zijn werk en maakt hem tot op heden ‘modern’.
Edvard Munch
Amper een dun vlies scheidt leven van dood in Edvard Munch’s kunst. De ervaring van de dood vroeg in zijn leven, zijn moeder en daarna zijn zusje, doordrong hem voor altijd van de fragiliteit van het leven. In dit besef vinden al zijn emoties hun oorsprong en manifesteren zich zo in zijn werk. De dood was niet zijn ‘idool’. Hij zocht de verbondenheid van leven en dood, iets dat hij zelf beschreef als ‘metabolisme’. Zijn levensinstelling vanuit deze gedachte is wat Munch bracht tot de hoogte in de kunst die hij bereikt heeft.